CFRP karbon kompozit uygulamaları:
Bir önceki yazımızda CFRP karbon kompozit sisteminin nasıl oluştuğunu ve sistem bileşenlerini anlattık buradan devam edecek olursak güçlendirme tekniklerinin en son çıkan ve teknik olarak en yenisi CFRP olmaktadır.
Bu sistemin uygulanması için gereken şartların başında hali hazırdaki binanın ihtiyacına uygun olarak hazırlanmış bir proje olmasıdır.
Diğer sistemlerde olduğu gibi uygulama yapılacak olan binanın zemininin ve beton değerlerinin bu sistemi uygulamaya uygun olmasıdır.
CFRP sistemini uygulayacak ekip hazırlanan projenin detaylarını çözümleyip uygulayacak teknik bilgiye sahip olmalıdır. Bu konu en az projenin kendisi ve hazırlanması kadar önemlidir. Bir örnek ile açıklayalım; CFRP sisteminde kullanılan matrislerin (epoksi esaslı astar ve yapıştırıcıların ) karıştırma oranlarını, kürlenme sürelerini bilmeden ve bu teknik bilgilere riayet etmeyen bir uygulamacı ekiple yapılacak olan uygulamalar hazırlanan projedeki değerleri taşımayan CFRP sistemi oluşturacaktır. Ve yapılmak istenen güçlendirme projesinin akamete uğramasına sebep olacaktır.
Güçlendirme sonrası yapılan uygulamaların UV ve nemden korunacak şekilde uygulamalar yapılması
CFRP uygulama detaylarına geçecek olursak;
Betonarme yüzey hazırlığı:
Betonarme yüzeyde hâlihazırda bulunan boya, sıva gibi kaplamaların tamamını betonarme yüzeyden ayrılması gerekmektedir. Bu ayırma işlemi yapılırken betonarme yapımıza zarar verilmeden yapılmalıdır. Tamamını yüzeyden kazıdıktan sonra betonarme taşıyıcılarımızda bütün yüzeylerinin temizlenmesi gerekmektedir. Bu işlem yapılmazsa ne olur, diye bakacak olursak uygulayacağımız sistemin penetre olmasını istediğimiz yüzeyle, uygulayacağımız sistem arasında bir katman bırakmış oluruz. Bu katman uygulamada oluşmasını istediğimiz bir yapı değildir, aksine kesinlikle oluşmaması gereken bir katmandır. Uygulamasını yaptığımız proje bulunmayan bir katmandır ve projemizin teknik verilerini bozan bir yapıdır.
Taşıyıcı betonarme yüzeyimizde bütün yüzey taşlanmalı, yüzeyde oluşmuş olan segregasyonlar, kalıp boşlukları, kalıp artıkları, kuş gözeleri ve gevşek olan parçalar alınarak epoksi esaslı tamir harçlarıyla yüzey tamiratları yapılmalıdır.
Kolon ve kiriş köşeleri 45 derece olacak şekilde yuvarlatılıp oval geçişler sağlanmalıdır. Karbon kumaşlarda 90 derecelik geçişler sistemin çalışmasını engeller ve kopmalara sebebiyet verir.
CFRP sisteminin can alıcı noktası astar katmanıdır. Astar malzemeleri çift bileşenli olmalı betonarmenin içerisine nüfuz etmelidir. Astar katı Betonarme ile karbon liflerin kompozitimizin betonarmeye penetre olmasını sağlayan katmandır. Bazı markaların sisteminde bulunmamaktadır. Ama farklı tekniklerle ( sıyırtma çekmek gibi ) bu penetrasyon sağlanmalıdır. Astar katında kullanılan malzemelerin kürlenme sürelerine riayet edilmeli, camsı bir yüzey elde edilmiş ise muhakkak telafisi yapılmalı çünkü bütün CFRP sistem bu katman üzerine inşa edilecektir. Bu katmanda ki en ufak bir olumsuzluk bütün sistemi akamete uğratabilir.
Astar katmanının üzerine uygulayacağımız; karbon kumaşın yapıştırılmasında kullanılacağımız epoksi reçineler yine tekniğine uygun bir şekilde hazırlanıp karbon kumaşın yapıştırılması yapılacaktır. Bu noktada dikkat edeceğimiz yine en önemli konu çift bileşenli reçinemizin karışım oranlarına ve kürlenme sürelerine riayet etmektir.
CFRP sistemli projede belirtilen kumaş bindirme paylarına kesinlikle uyulmalıdır. Çift katlı uygulamalarda katlar arasında kesme yapmadan uygulayabilmek sistemin daha iyi çalışmasına sebebiyet verir.
Son kat reçine uygulaması yapıldıktan sonra reçine kürlenmeden silis kum uygulaması yapılarak karbon kumaş uygulaması sonlandırılmalıdır. Yapılan uygulama UV dayanımlı olmadığından üzerine bir kat alifatik boya veya sıva uygulaması yapılmalı, yine yapılan uygulama su ve nemden korunmalıdır.
CFRP sistemlerinde sadece kumaş uygulaması yapılmamaktadır. Hazırlanan projede karbon plakalar, karbon püsküller, karbon çubuklar karbon halatların da imalatı projede istenen şekilde yapılmalıdır. Bu tip detay malzemelerin ankrajında yine sismik C 1 C 2 değerlerine sahip epoksi ürünler kullanılmalıdır. Bu ankrajlar da sismik onayı olmayan ürünlerin kullanılması durumunda zamanla yapılan ankrajın etrafında boşluklar oluşacak ve kendi elimizle hâlihazırdaki taşıyıcı sisteminize kendi elimizle bir darbede biz vurmuş, zarar vermiş olacağız. Hazırlanan güçlendirme projesi binanın ömrü süresince hizmet vermesi gerekmektedir. Ama yanlış malzeme kullanımı bu ömrü artırmak yerine negatif yönde azaltacaktır.
Bir binanın güçlendirmesi gerekiyorsa ve bu binaya proje hazırlanacaksa şu beş noktaya dikkat etmemiz gerekmektedir.
1 . Binanın oturduğu zeminin kontrolü .
2 . Binanın fiziki zararlarının gözlemlenmesi .
3 . Binanın güçlendirmeye uygun olması .
4 . Binanın ihtiyacına göre uzmanlar tarafından hazırlanmış proje .
5 . Projeyi uygulayacak olan yüklenici firmanın uygulamada kullanacağı malzemelerin projeye uygun olması, ekiplerinin uzmanlık belgesine sahip olması .
Bir güçlendirme yapılacaksa asgari olarak bu beş madde üzerinden talep oluşturulmalıdır.
Yarınlarımızın daha güçlü ve mutlu olması dileğiyle…
