Türkiye’nin en üst çatı basın meslek kuruluşu olan ve 8 gazeteciler federasyonu ile 86 gazeteciler cemiyetinin üye olduğu Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu’nun 3. Olağan Genel Kurul Toplantısı bugün Ankara’da yapıldı. Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu genel başkanlığına, kongreye katılan delegelerin tamamının oyunu alan Nuri Kolaylı yeniden seçilirken, Malatya Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Vahap Güner’de TGK Yönetim Kuruluna seçildi.
Genel Kurulda Divan Başkanlığı’na Nazmi Bilgin, Başkan Yardımcılıklarına Mevlüt Yeni, Şevket Erzen, Yazmanlığa da Sinan Tunç oy birliği ile seçildi. Kongrede delegelere hitaben konuşma yapan TGK Genel Başkanı Nuri Kolaylı, son dönemde gündeme gelen siyaset-mafya-medya üçgenindeki çarpık ilişkilere dikkat çekti. Kolaylı şunları söyledi:
“Türkiye Gazeteciler Konfederasyonumuzun saygıdeğer delegeleri; Büyük özveri ve fedakârlıklarla kurduğumuz, örnek bir dayanışma içinde Türkiye’nin en üst çatı basın meslek kuruluşu haline getirdiğimiz Türkiye Gazeteciler Konfederasyonumuzun 2017 – 2021 çalışma dönemini geride bırakıyoruz.
İlk defa “pandemi” gerçeği ile yüzleştiğimiz bu süreç, aynı zamanda siyaset-mafya-medya üçgenindeki çirkin ilişkilerin su yüzüne çıktığı bir dönem oldu. Sektörümüzde “adına gazeteci” diyen ama gazetecilik değil, kirli çıkar ilişkilerinin odağı olan insanların mesleğimizi kirletmesine üzülerek tanık olduk ve maalesef olmaya devam ediyoruz. Bu durum hepimizi derinden yaralıyor.
Basınımızın özgür, objektif ve tarafsız çalışma olanağı bulması için ilk koşulun, gazetecilik mesleğini ve bu mesleği kimlerin yapabileceğini düzenleyen ‘Gazetecilik Meslek Yasası’nın çıkartılması olduğunu yıllardır her fırsatta dile getiriyoruz.
Böyle bir yasa olmayınca ülkemizde dileyen herkes; eğitimine ve bilgi birikimine bakılmaksızın, gazetecilik ahlakından yoksun, şantaj ve tehditle kişisel çıkar peşinde koşarak, “gazeteci” kimliği altında meslekte boy gösteriyor.
Basın kuruluşları, hatta hiçbir kaydı olmayan internet haber siteleri, bu insanları istihdam edebiliyor. Bu durum, mesleğimizi her türlü istismara açık hale getiriyor. En üzücüsü habercilik, tehdit ve şantaj aracı olarak kullanılıyor, siyaset-mafya-medya üçgeninde bu gün tanık olduğumuz kirlenme yaşanıyor.
Yıllardır her fırsatta tekrarladığım çağrımı bir kez daha yinelemek istiyorum; yaşamakta olduğumuz bu çarpık sürece son vermek için, gazetecilik mesleğini ve bu mesleği kimlerin yapabileceğini düzenleyen “Gazetecilik Meslek Yasası”, teknolojik gelişmeler dikkate alınarak yazılı basının yanı sıra görsel, işitsel ve elektronik medyayı da kapsayacak şekilde günümüz koşullarına uygun olarak mutlaka çıkarılmalıdır.
Böyle bir düzenleme fikir özgürlüğünü kısıtlayıcı değil, tam tersine haber alma özgürlüğünü gerçek anlamda hayata geçirmeyi sağlayıcı nitelikte olacaktır.”
Konuşmasında, Türk Ceza Kanunu’nda ve Terörle Mücadele Yasası’nda yer alan ve darbe dönemlerinden bu yana değişmeyen basın özgürlüğünü kısıtlayıcı maddelere değinen TGK Genel Başkanı Nuri Kolaylı, “İfade ve basın özgürlüğü demokrasinin olmazsa olmazıdır ve Türkiye’de demokratik yaşamın temel sorunu ne yazık ki basın ve ifade özgürlüğünün gerçek anlamda olmamasıdır. Halkın haber alma hürriyetinin işlerliği için, basın ve ifade özgürlüğü temel gerekliliktir. Avrupa Birliği uyum süreciyle başlayan yargı reformu kapsamında, hukuk ve ceza alanındaki temel kanunlarda bazı değişiklikler yapılsa da, ifade ve basın özgürlüğü alanını kapsayan değişiklikler dilediğimiz düzeyde olmamıştır. İfade ve basın özgürlüğü konusunda hala mevzuattan ve uygulamadan kaynaklanan sorunlar yaşanmaktadır” dedi.
“ASLA KABUL EDİLEMEZ”
Gazetecilerin yazdıkları yazılar ve haberler nedeniyle tutuklanabildiğine, mahkemelerde ağır ceza tehdidi ile karşı karşıya kaldığına dikkat çeken TGK Başkanı Kolaylı, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Kamunun haber alma özgürlüğü adına görev yapan basın mensuplarının, yine kamu görevi yapan güvenlik güçlerince engellenmesi, mesleğimiz açısından asla kabul edilemez.Basın çalışanları tarihin her döneminde çeşitli baskı ve saldırılara uğramış, suikastlerde öldürülmüş, ama boyun eğmemiş, doğru ve tarafsız habercilikten vazgeçmemiştir. Meslektaşlarımız, bu dönemde de haksız baskı, engelleme ve gözaltılardan yılmayacak, görevlerini yapacaklardır.Türkiye’de insanımıza herhangi bir baskı ve müdahaleye maruz kalmadan, kendini meşru bir şekilde ifade edebilme hakkının evrensel ölçülerde tanınması ve sorunsuz bir şekilde uygulanması, toplumsal barış, hoşgörü, uzlaşı, ifade ve basın özgürlüğünün sorun olmaktan çıkması en büyük dileğimizdir.Sektörümüzde, yasal düzenleme eksiklerinden kaynaklanan sorunların yanında, çalışma koşullarının neden olduğu olumsuzluklar da yaşanmaktadır.5953 Sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun, kısa adı ile Basın İş Kanunu olarak da bilinir. Basın işkolunda “gazeteci” olarak çalışan kişiler ve işverenleri arasındaki ilişkiler ve çalışma koşulları Basın İş Kanunu ile düzenlenmiştir.Yaklaşık 70 yıl önce, 20 Haziran 1952’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5953 sayılı kanunda, 1961 yılında kapsamlı bir değişikliğe gidilerek meslektaşlarımıza önemli kazanımlar sağlanmıştır. Yıpranma hakkından yıllık izinlere, tazminat hakkından fazla mesaiye kadar geniş bir yelpazedeki bu kazanımlar, zamanla bir bir değiştirilmiş ve birçoğu geri alınmıştır.
Bu yasanın günümüz koşullarına uygun olarak yeniden düzenlenmesi sadece biz gazetecilerin değil, toplumumuzun bir ihtiyacı haline gelmiştir.
Basın İş Kanunu yeniden ele alınarak, elektronik medyayı da kapsayacak şekilde düzenlenmelidir. Bu kapsamda istihdam sağlayan, gerçek anlamda habercilik yapan ve kurumsallaşan internet haber siteleri desteklenmeli, bu kurumlarda habercilik yapan meslektaşlarımız yeni düzenleme yapılarak gazeteci sayılmalıdır. Kanun; yıpranma hakkından yıllık izinlere, tazminat hakkından fazla mesaiye kadar geniş bir yelpazede ele alınarak, elektronik medyayı da kapsayacak şekilde güncellenmelidir.
Son olarak, “yıpranmada basın kartı sahibi olma şartı” mutlaka kaldırılmalıdır. Gazetecilik mesleği basın kartı sahibi koşuluna bağlı olmadan yapılan ağır ve tehlikeli bir iş olarak kabul edilmeli, gazetecilere basın kartı sahibi olsun veya olmasın anayasal sosyal güvenlik hakkının sonucu olan fiili hizmet süresi zammı geri verilmelidir.”
“YOĞUN ÇABA HARCADIK”
Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu’nun 3. Olağan Genel Kurul Toplantısında, konfederasyonun 3 yıllık çalışmaları hakkında da bilgi veren Genel Başkan Nuri Kolaylı, öncelikle, pandeminin olumsuz etkilerini gidermek için yoğun çaba harcadıklarını söyledi. Kolaylı çalışmalarını şöyle özetledi:
“Başkanlar kurulu toplantılarımızı yüz yüze yapamadık, kucaklaşamadık, kongrelerimizi ertelemek zorunda kaldık. Bu dönemde Başkanlar Kurulu toplantılarımızı bilgisayar ortamında gerçekleştirdik ve sorunlarımıza çözüm önerileri ürettik.
Meslektaşlarımızın aşılamada öncelikli meslek grubuna alınması için Sağlık Bakanlığı’na başvurduk ve başvurumuz olumlu bulunarak aşılanmanın gerçekleşmesini sağladık.
Basın kuruluşlarının kısa çalışma ödeneğinden yararlanması, yerel gazetelerin haftanın belirli günleri dönüşümlü yayınlaması, süreli yayınların mevzuat gereği yerine getirmek zorunda olduğu fiili satış sayıları, teslim yükümlülüğü, kadro sayısı ve benzeri şartların iyileştirilmesi için Basın İlan Kurumu’nda lobi çalışması yaptık. Gerekli kararların alınmasında etkili olduk.
Çalışma dönemimizde; Yerel basının sorunlarının ve çözüm önerilerimizin, bütün Türkiye’de aynı gün ‘Cumhurbaşkanı’na mektup’ başlığı altında haber olmasını sağladık. Türkiye genelinde yüzlerce yerel gazete ‘Yerel Basın Destek Bekliyor’ ortak manşetiyle basılırken, radyo ve televizyonlarda konuya ilişkin haberler yapıldı, internet siteleri mektubun tam metnini yayınladı.
‘Yerel basının sorunları ve çözüm önerileri raporu’nu daha sonra siyasi parti liderlerine, milletvekillerine, ilgili üst düzen bürokratlara ulaştırdık.
Özetle, 2017 – 2021 döneminde dayanışma içinde çalışarak basın kuruluşlarımız ve meslektaşlarımız için elimizden gelenin fazlasını yapmaya gayret gösterdik.Son olarak önceki gün açıklanan ‘Basın ve yayın giderlerine düzenleme’ konusuna da değinmek istiyorum.Tasarruf tedbirleri başlığı altında alınan karar şöyle; ‘Kamu kurum ve kuruluşlarının basını izleme ile ilgili birimleri ve kütüphane dokümantasyon merkezleri hariç hiçbir şekilde günlük gazete alımı yapılmayacak, görev alanı ile ilgili olmayan yayınlara abone olunmayacak.’
Bu karar, zaten zor durumda olan Anadolu Basınına vurulan yeni bir darbedir. Büyük fedakârlıklarla ve düşük bütçelerle halkın haber alma özgürlüğü adına görev yapan yerel basın kuruluşlarımız, bu kararla tiraj kaybedecek ve ekonomik anlamda daha da zor bir döneme girecektir. Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu olarak kararın yeniden gözden geçirilmesini istiyoruz.
Konuşmamı sonlandırırken, 2017-2021 döneminde aramızdan ayrılan, Konfederasyonumuza ve basınımıza değer katan rahmetli üyelerimizi anmak istiyorum.
Değerli üyelerimiz; Karadeniz Gazeteciler Federasyonu ve Trabzon Gazeteciler Cemiyeti eski başkanı Turgut Özdemir, Güneydoğu Anadolu Gazeteciler Federasyonu ve Şanlıurfa Gazeteciler Birliği eski Başkanı Mehmet Talat Akay ile Kırklareli Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Selim Tiran ve Malatya Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Haydar Karaduman bu dönemde aramızdan ayrıldı. Yaşamını yitiren meslektaşlarımıza Allah’tan rahmet, ailelerine, yakınlarına ve basın camiamıza başsağlığı diliyorum.”
NAZMİ BİLGİN: “TÜRKİYE ZOR BİR DÖNEMDEN GEÇİYOR”
Kongrede konuşan Divan Başkanı, Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu Onursal Genel Başkanı ve Ankara Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin de şunları söyledi:
“Türkiye zor bir dönemden geçiyor. Bunu görmezden gelemeyiz. Türkiye’nin, siyasi görüşlerin bir yana bırakılarak birliğe ihtiyacı var. Kutsal bir emanet olan ülkemize işbirliği içinde sahip çıkmalıyız. Konfederasyonumuz gerçekten çok büyük önem arz eden, Türkiye’nin düze çıkmasında yol gösterici role sahip. Siyasi düşüncelerimiz için birbirimizi kırmadan, ‘yurt sevgisi’ ile tek bir görüş etrafında toplanmalıyız. Ciddi bir çürüme ile karşı karşıyayız. Basın hiç bir dönmemde bu kadar paranın ve iktidarın emrinde olmamıştı. Gazeteciler Cemiyeti Başkanıyım demekten, gazeteciyim demekten utanıyorum. Çünkü bizi, gazeteci etiketiyle ekranlara çıkan, perde arkasında kirli çıkar ilişkileri kuran insanlarla aynı kefeye koyuyorlar.”
KOLAYLI YENİDEN BAŞKAN, GÜNER YÖNETİM KURULUNA SEÇİLDİ
TGK Genel Kurulunda, 2017 – 2021 dönemi Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu raporları ile bilanço, gelir gider tablosu ile tahmini bütçe de ele alındı. Kongrede okunan raporlar ayrı ayrı oylamaya sunuldu. Raporlar, toplantıya katılan bütün üyelerin oy birliği ile kabul edildi. Daha sonra seçimlere geçildi.
Genel Kurulda tek liste ile gidilen seçimlerin açık oylama ile yapılması oy birliği ile kabul edildi ve Nuri Kolaylı Genel Başkanlığı’ndaki liste okundu. Üyelerin tamamının oyu ile 2021- 2024 dönemi için seçilen listede şu isimler yer aldı:
Genel Başkan: Mehmet Nuri Kolaylı,Yönetim Kurulu Asıl Üyeleri; Abdullah Temizyürek, Adem Alemdar, Vahap Güner, Ali Cihangir, Atilla Durak, Cem Kaytan, Erdoğan Erişen, Ergun Ata, Erkan Sağlam, F. Fazıl Özsoy, Gaye Coşkun, M. Erkan Yılmaz, Mehmet Çelik, Mehmet Ergun, Osman H. Kiracı, Osman Koca, Ramazan Demir, Sefa Özdemir,
Yönetim Kurulu Yedek Üyeleri: Ali Filizkan, Arif Kurt, Bekir Bayram, Deniz Başlı, Derya Sarılarlı, Kürşat Tuncel, M. Emin Turpçu, Sezai Köprülü
Denetleme Kurulu Asıl Üyeleri: Ahmet Yenigün, Seda Köktener, Tahir Gülebak
Denetleme Kurulu Yedek Üyeleri: Zeki Dışkaya, Halis Olcay, Hatice Türkan
Onur Kurulu Üyeleri: Başkan: Nazmi Bilgin, Üyeler: Adnan Taraşlı, Alaettin Arslan, Ali Er, Ayhan Polat, Aydın Deniz, Aytekin Polater, Bülent Velioğlu, Cengiz Demirel, Ercüment Taşdelen, Ercan Atay, Güngör Yavuzaslan, Hafize Akıncı, İhsan Uluözlü, İhsan Tunçoğlu, Metin Kaya, Mustafa Bayrak, Sezer Küçükkurt
Basın Etik Kurulu: Abdülkadir Kalender, Alparslan Düzgün, Birol Bebek, Cengiz Selci, Cem Ulucan, Cihan Okur, Emrullah Özbey, Ersen Küçük, Hacı Bulut, Hüseyin Oğuz, Müjdat Çetin, Osman Baykuş, Rızkullah Terbiyeli, Semih Erdem, T. Fikret Sönmez, Tolga Gül
Yüksek İstişare Kurulu: Abdullah Alpdağ, Aslan Deveboynu, Bilal Bölükbaşı, Cengiz Uçar, Elif Şentürk, Fatih Sevinç, İdris Mir, İhsan Özdemir, İsmail Aras, Levent Silistre, Mahmut Arda, Muhammet Karaçay, Murat Okutmuş, Mustafa Emen, Muzaffer Koşan, Orhan Üngör, Şeref Yaşar.
Öte yandan, kongrede yapılan oylama ile Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu’nun Dış İlişkiler Genel Koordinatörlüğüne Mevlüt Yeni, Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu Genel Koordinatörlük görevine de Sinan Tunç oybirliği ile seçildi.