Malatya’da 1 milyar 461 milyon TL’ye mal olacak olan Yeni Adalet Sarayı’nın temelleri, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un katılımı ile atıldı. Bakan Tunç, deprem bölgesinde ağır hasar alan ve yıkılan yargı binaları olduğunu belirterek 24 yeni adalet sarayının yapımını yatırım programına aldıklarını söyledi.
Deprem bölgesi olan Malatya’da ağır hasar alan adliye binasının yerine yapılacak olan yeni adalet sarayının temelleri Bakan Yılmaz Tunç’un katılımı ile atıldı. Yeşilyurt ilçesine bağlı Yeşiltepe Mahallesİ’nde bulunan eski askeri hastanenin alanına yapılacak olan yeni adalet sarayının temel atma töreninde konuşan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, depremin üzerinden bir yıl geçmesine rağmen halen acıların dünkü gibi olduğunu söyledi. Kahramanmaraş merkezli depremlerden 11 ilin etkilendiğini ve Malatya’nın da bu depremlerden en fazla etkilenen illerden biri olduğunu ifade eden Tunç, “Toplamda 53 bin 445 vatandaşımızı depremde kaybetmiştik, bunun bin 255’i Malatya’mızda. Dünya tarihinin en büyük kara depremi olarak tarihe geçti bu deprem, 11 vilayetimiz yerle bir oldu. Şimdi bir yıldan bu yana da Cumhurbaşkanımızın liderliğinde bu illerimizi yeniden inşa etmenin gayreti içerisinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz” dedi.
Deprem bölgesini hiçbir zaman yalnız bırakmadıklarını ve bundan sonra da bırakmayacaklarını vurgulayan Bakan Tunç, her kabine toplantısında da mutlaka deprem bölgesindeki çalışmaların masaya yatırıldığını belirtti.
Kalıcı konutların yapımının da devam ettiğini belirten Tunç, evler bittikçe depremzede vatandaşlara teslim edileceğini ifade etti. Yıkılan şehirleri bir an önce inşa etmenin gayreti içerisinde çalışmaları sürdürdüklerini kaydeden Bakan Tunç, “Adalet Bakanlığı olarak depremin ilk anından itibaren tüm kurumlarımız gibi bakanlığımız da seferber oldu. Deprem bölgesinde bilirkişi incelemelerinin yapılması, deliller kaybolmadan binalardan karot örneklerinin alınması, demir örneklerinin alınması adına 984 bilirkişi diğer bölgelerden sevk edildi. Bütün binalarla ilgili ileride davaya esas olacak muhtemel açılacak olan davalara ve soruşturmalara da delil teşkil edecek olan örnekler alındı ve bütün deliller muhafaza altına alındı. Yıkılan bütün binaların dosyaları delilleri hepsi muhafaza altına alınmış oldu” dedi.
Deprem sonrası bölgeye 581 Adli Tıp uzmanının da sevk edilerek hayatlarını kaybeden vatandaşların kimlik tespitlerinin ve DNA örneklerinin yapıldığını belirten Tunç, “Toplamda 8 bin 951 adliye personeli farklı illerden bölgeye sevk edildi. Bin 196 konteynırı Adalet Bakanlığı olarak bölgeye sevk ettik ve yargı hizmetlerinin aksamadan devam edebilmesi adına. Depremde arama kurtarma çalışmalarına Adalet Bakanlığı olarak bizler de katkı sağladık. Depremde Adalet Bakanlığı’nın binaları da özellikle geçmiş yıllarda yapılan binaların büyük hasar olduğunu gördük. 15 adliyemiz ikisi müstakil adliyeydi bunlardan bir tanesi de Malatya adliyemiz. İkisi de kiralık olan ve diğerleri de hükümet binalarının içerisinde olan adliye binalarımızda ağır hasar gördüler. Yine 11 cezaevimiz depremde ağır hasar gördü ve 12 bin mahkumu başka illerdeki cezaevlerine aktarmak zorunda kaldık” ifadelerine yer verdi.
Depremlerde yıkılan binalarla ilgili de kusur durumunun tespiti noktasında başlatılan soruşturmalara da değinen Tunç, şu anda 2 bin 825 soruşturmanın sürdüğünü söyledi. Bu soruşturmalar kapsamında 267 sanığın tutuklu olduğunu kaydeden Tunç, 984 kişi hakkında da adli kontrol tedbiri uygulandığını belirtti. 812 dosyada bilirkişi raporlarının geldiğini de belirten Tunç, “Şu anda bin 783 dosya bilirkişi incelemesinde, bin 7 dosyada bilirkişiye gönderilmek üzere. Diğer evrakları toparlanmaya çalışılıyor. 369 iddianame hazırlandı ve bunların davaları açıldı ve yargılamalar bu kapsamda devam ediyor ve yine 275 iddianamede kabul aşamasında. Söz konusu deprem soruşturmalarının gecikmeksizin sonuçlandırılması noktasındaki gayretinizi de tüm yargı mensuplarımız devam ettiriyor” dedi.
Deprem bölgesinde karşılaştıkları yargısal problemlerden birinin de idari davalar olduğunu söyleyen Tunç, özellikle hasar tespiti ve yıkım kararlarına ilişkin davaların açıldığını belirtti. Bu kapsamda 54 bin 436 davanın açıldığını ve bunların 42 bin 359’unun yıkım kararı ve hasar tespitine ilişkin davalar olduğunu söyledi. Bu dosyalardan 24 bin 354’ü hakkında karar verildiğini de kaydeden Bakan Tunç, “4 bin 496’ısında vatandaşın talebinin haklı olduğu ve o binanın yıkılmaması gerektiğine karar verilmiş oldu. Tabi 20 bin 377 binada da keşif kararı alındı. Hızlı bir şekilde keşifler yapılıyor. 17 bin 814’ünün keşfi yapıldı, şu anda onların bilirkişi raporları bekleniyor. İdari davaların gecikmeden şehirlerdeki o hasarlı ağır hasarlı binaların insan sağlığını, hayatını tehdit eden o binaların bir an önce yıkılmasıyla ilgili süreçlerde yargının gecikmeye neden olmaması için bir kanun düzenlemesi gerekmişti. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bir kanun değişikliği yaparak idari yargılama usulü kanunumuzda süreleri kısaltarak ve bölge dışından da bilirkişi tayin edilebilme imkanını getirerek buradaki süreçleri de hızlandırdık. İdari yargıda 750 gün sürecek olan bu davalar son yapılan kanun değişikliğiyle 170 güne kadar düşürmüş olduk.” şeklinde konuştu.
Deprem bölgesinde yargının artan iş yükünü karşılayabilmek adına da gerekli tedbirleri de aldıklarını kaydeden Bakan Tunç, “Bölgede 2’si adli yargı istinaf dairesi olmak üzere 3’ü de bölge idare istinaf dairesi olmak üzere 5 istinaf dairesi açıldı. Yine 8 Adli Yargı Ceza Mahkemesi, 50 adli yargı Hukuk Mahkemesi, 21’de yeni İdare Mahkemesi’nin kurulmasını sağladık. İdari yargıdaki hakim sayısını 47 ilaveyle 226’ya çıkardık. Adli yargıdaki hakim sayısını da 194 yeni hakimle 2 bin 631’e çıkardık. Böylece bölgeye 241 yeni ilave hakim ve savcı atamasını gerçekleştirmiş olduk” şeklinde konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın deprem bölgesinin öncelik verileceğini bu nedenle de Adalet Bakanlığı olarak Malatya’nın da dahil olduğu 11 şehirde 24 adet adalet hizmet binasını yatırım programına alındığını açıklayan Bakan Tunç, şunları söyledi:
“14 ceza infaz kurumumuz ve denetimli serbestlik hizmet binalarımızı da yatırım programını almış bulunuyoruz. Yine 39 ayrı bölgede il merkezleri ve ilçe merkezleri depreme maruz kaldığımız yerlerde adliye konutlarımızı da yatırım programına aldık. Bu kapsamda da 2 bin 304 adet adliye konutu, hakimlerimiz, savcılarımız ve adliye personelimizin de barınabileceği konutların proje ve yapım ihalesi süreçlerini de başlatmış bulunuyoruz. Bu kapsamda bugün de Malatya’mıza ağır hasar gören ve bu nedenle yıkılan adalet sarayının yerine inşa edeceğimiz Yeni Malatya Adalet Sarayı’nın bugün temelini atıyoruz. 86 bin 633 metrekare kapalı alana sahip olacak adliyemiz çok büyük bir adliye. Malatya’nın ihtiyacını karşılayacak. Adliyemizin deprem sonrası 6-7 farklı yerde, farklı binalarda hizmet verdiğini ve sıkıntı çekildiğini biliyoruz. Bunun farkındayız ve bunu da inşallah kısa süre içerisinde bu binayı yaparak bu sıkıntıyı inşallah çözeceğiz. Adalet Sarayının içerisinde 249 hakim savcı odası olacak. 100 adet duruşma salonu olacak ve bugün itibariyle sözleşme bedeli bir milyar 461 milyon liraya tekabül ediyor. Çok önemli bir rakam ve bu rakamın tamamına yakını yatırım programında ödeneği ayrıldı. Ben Sayın Cumhurbaşkanımıza huzurlarınızda çok çok teşekkür ediyorum. Ödeneğinin tamamına yakınının ayrılması şu demek müteahhit firmaya elini çabuk tut demek. Yeter ki sen inşaatı yap para hazır demektir. O nedenle müteahhit firmamızın yetkilisi burada. Şimdi parası hazır ve önem verdiğimiz bir yatırım. Yargının da vatandaşlarımızın da önemli bir ihtiyacı bu. 700 günü daha kısa sürede tamamlayabilmek adına imkanlar ölçüsünde ne kadar süre içerisinde tamamlayabiliriz diye söz almak istiyorum. İnşallah müteahhit firmamız da bu yönde gayretini gösterecek ve 500 gün içerisinde inşallah Malatya’mızın yeni adalet sarayına Malatyalıların hizmetine sunmuş olacağız. Hayırlı uğurlu olmasını diliyorum.”
Bakan Tunç, Adalet Bakanlığı olarak yeni Malatya Adli Tıp Bölge Başkanlığı yapımı içinde İnönü Üniversitesi’nden 16 bin 69 metrekare arazinin tahsisinin yapıldığını belirterek çalışmalara kısa sürede başlayacaklarını söyledi.
Konuşmaların ardından protokolün de katılımı ile butona basılarak Malatya Yeni Adliye Sarayı’nın temelleri atılmış oldu.
(iha)