6 Şubat’ta yaşadığımız deprem aklımızdan çıkmıyor.
O günden bu güne farklı büyüklükte meydana gelen binlerce deprem psikolojimizi allak bullak etti.
Evlerde duramıyoruz, kapalı ortam fobisi oluştu.
Çarşıya çıkamıyoruz, çarşı diye bir yer kalmadı.
Resmi rakamlara göre Malatya’da 27 bin 500 bağımsız iş yeri depremde hasar aldı, kullanılamaz hale geldi.
Sadece çarşıdaki dükkanlar olarak düşünmeyin 27 bin 500 rakamını.
Muhasebecilerin, avukatların, sigortacıların, diş hekimi muayenehaneleri ve çeşitli ofislerde bu sayının içinde.
Şehrin ekonomisi ciddi yara aldı.
Sadece Malatya’da böyle değil, diğer deprem şehirlerinde de durum aynı.
Şehirlerimiz daha ayağa kalkamamışken mücbir sebep hali süresinin kısa zaman sonra sona ereceği gündemde.
2023 Mart ayında başlayan mücbir sebep hali bakanlık tarafından şuana kadar iki kez uzatıldı.
Milletvekilleri son kez uzatılacağını dile getiriyor.
AK Parti Malatya Milletvekili Abdurrahman Babacan, geçtiğimiz gün sosyal medya hesabından şu paylaşımı yaptı;
“Hazine ve Maliye Bakan Yardımcımız Zekeriya Kaya ile mücbir sebep uygulamasını konuştum.
Esnafımızın talebi doğrultusunda, mücbir sebep uygulaması bir kez daha uzatılacak.
Malatya, Hatay, Adıyaman, Kahramanmaraş, Nurdağı ve Islahiye’de uygulamanın uzatılması ile ilgili detaylar, bu ay içinde Bakanlığımız tarafından açıklanacak.
Şehrimize ve esnafımıza hayırlı olsun…”
Mücbir sebep hali son kez uzatılacaksa bu kısa bir süre olmamalı.
Malatya TSO Başkanı Oğuzhan Ata Sadıkoğlu, bu sürenin en az iki yıl olması gerektiğini söylüyor.
Çokta haklı.
Sadıkoğlu, 2011 yılında Van’da meydana gelen depremi örnek gösteriyor.
Van’da 5 yıl devam eden mücbir sebep, 11 ili etkileyen ve 4 ili yerle bir eden deprem sonrası neden 2 yılda sona erer anlamak mümkün değil.
Van’da yaşanan deprem 6.7 şiddetinde olmuş ve 644 vatandaşımız hayatını kaybetmişti.
6 Şubat depremi 7.7 ve 7,6 büyüklüklerinde 9 saat arayla meydana geldi ve 53 bin vatandaşımız hayatını kaybetti.
Van’ın nüfusu deprem olduğu yıl 1 milyon 22 bindi.
11 ilin 6 Şubattaki toplam nüfusu 13 milyon 779 bin.
Depremleri ve şehirleri kıyaslamak belki doğru değil ama fotoğrafı görebilmek için veriyorum bu rakamları.
Van’da 5 yıl süren mücbir sebep, şehirlerimiz tam anlamıyla ayağa kalkana kadar devam etmeli.
Öyle 3 ay, 6 ay gibi kısa süreli uzatmalarla olmamalı.
Hükümetimiz, mücbir sebep halinin 2025 yılı sonuna kadar devam edeceği gibi bir açıklama yapmalı.
Böylece esnafımız, tüccarımız, işverenimiz önünü görmeli planlamalarını ona göre yapmalı.
Zira süre sonunda ciddi bir borç yükü ile karşı karşıya kalınacak.
Bu net.
Süre sona erdiğinde KDV, Kurumlar Vergisi ve Muhtasar şartsız koşulsuz taksitlendirilmeli.
İşletmelerin tüm SGK borçları teminata gerek duyulmaksızın taksite bağlanmalı.
Teşvik kapsamında bulunmayan işletmeler için de SGK prim teşviki sağlanmalı.
Devletimizin bu güce sahip olduğunu biliyoruz.