Deprem sonrası şebeke sularını güvenle içilip içilmeyeceğini değerlendiren Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Su Kaynakları Anabilim Dalı Öğretim üyesi Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, depremin ardından Malatya Valiliği tarafından yapılan uyarının dikkate alınmasını istedi.
Özçelik, deprem sonrası içme suyu iletim ve dağıtım şebekelerinde kırılmalar ve patlamalar meydana gelebildiğini anlattı. Bunun sonucu olarak, genellikle şehirlere içme suyu temini tamamen kesildiğini veya şebeke işletme basıncı sağlanamadığını belirten Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, “Bazı durumlarda ise patlak ve düşük basınçtan kaynaklı şebeke suyuna kirletici girişi olmakta, böylece kimyasal ve patojenik kirlilik gözlenebilmektedir. Böyle bir ihtimale karşı, iletim hattına verilen suyun kalitesi hakkında yetkili mercilerce yapılan açıklamalar dikkatle takip edilmelidir. Ancak, deprem sonrası şebeke hattının farklı noktalarında meydana gelebilecek sorunlar nedeniyle, iletim hattına verilen su ile musluklardan akan su kalitesi arasında da farklılıkların olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Kırsal kesimlerde içme suyunun doğrudan kuyulardan veya yüzeysel kaynaklardan temin edildiği yerleşimlerde, hastalık yapıcı (patojenik) mikroorganizmaların içme suyuna girişi mümkün olabilmektedir. Böyle içme sularında suyun rengi normalinden farklıdır, fakat sediment, çamur vb. maddeler rengi farklılaştırmakta daha etkin bir role sahiptir. Diğer taraftan, musluk suyunun sarı veya kahverengi renkte olması demir, siyah renkte olması manganez, yeşil renkte olması bakır minerallerinden kaynaklı kirliliğe işaret eder. Bu mineraller yüksek dozda alınırsa toksik etkiye sahiptirler. İçme suyunun renk, koku ve tadında herhangi bir olumsuzluğa rastlanılması durumunda tüketilmeden önce yetkililerin bilgilendirilmesi gerekmektedir” dedi.
“Kaynatılarak tüketilebilir”
Özçelik, yeterli miktarda ve kaliteli içme suyunun temin edilemediği olağan üstü durumlarda yetkililerce hızlı test kitleriyle su kalitesinin belirlenerek tüketilmesi yerinde olacağını belirterek, “Mikrobiyolojik kirlilik ihtimaline karşı içme sularının kaynatılarak tüketilmesi önerilmektedir. Zaruret halinde, akışın fazla olduğu temiz yüzeysel kaynaklarının içme suyu olarak kullanımına, buzdolabında saklanan buzların eritilmesi gibi yöntemlerle içme suyu teminine gidilmelidir” dedi.
